Onlangs is modeontwerpster Pauline van Dongen gestart met een promotieonderzoek naar mode en technologie aan de Technische Universiteit Eindhoven. Centraal thema in haar onderzoek is de vraag hoe prototypes van wearables en smart textiles omgezet kunnen worden in concrete producten. Pauline is optimistisch over de mogelijkheden van e-fashion: “technologie representeert de menselijke evolutie.” WRBL: Je gaat binnenkort van start met een promotieonderzoek naar Mode&Technologie. Hoe zou je het onderzoek omschrijven? Wat zijn je onderzoeksvragen? PvD: Ik heb nog geen specifieke onderzoeksvragen opgesteld. Momenteel duik ik in de boeken om een theoretisch kader te vormen. Dit is nodig om mijn onderzoek een duidelijk richting te geven. Uiteraard zullen de betrokken partners, hun expertise en technologie, ook sturing geven aan het onderzoek en zullen allerlei vragenstukken opgeworpen worden tijdens experimenten en discussies. Een van de belangrijke aspecten van het onderzoek is het creëren van wearables die verder gaan dan het prototypestadium en hun weg kunnen vinden naar de markt. Bovendien is het mijn eigen missie om technologie op zo’n manier in kleding te verwerken dat het resulteert in draagbare ontwerpen. WRBL: Welke toepassingsgebieden zie je voor e-fashion? En op welke gebieden ga jij je specifiek richten? PvD: Momenteel zie je veel wearables opkomen met toepassingen in healthcare, fitness en wellness. Je ziet een aantal bewegingen opkomen zoals ‘quantified self’ en ’life logging’ waar makers van wearables (met name gadgets op het gebied van ‘data tracking’, ‘body monitoring’) op inspelen. Daarnaast worden al jarenlang veel technologieën specifiek ontwikkeld voor defensie. Elektronica zoals sensoren, actuators, zonnecellen, batterijen worden steeds kleiner en zelfs specifiek voor kleding of in de vorm van textiel ontwikkeld. Wanneer technologie naadloos geintegreerd kan worden in kleding, zal dit het gadget gehalte wegnemen en daarmee tevens de gebruiksvriendelijkheid en de acceptatie vergroten. Zo werk ik momenteel zelf aan het ontwerp van ‘Vigour’, een shirt ontwikkeld door Martijn ten Bhomer (PhD student aan de TU/e). Vigour is een kledingstuk dat de mogelijkheden laat zien van smart textile textile services voor geriatrische revalidatie-oefeningen. Het is in staat om bewegingen te monitoren, middels het geleidende garen dat naadloos geintegreerd is in het breisel. Ik denk dat de wetenschap, biologie, scheikunde en bijvoorbeeld nanotechnologie van grote invloed zullen zijn op de toekomstige ontwikkelingen binnen de mode. De focus ligt op het materiaal en de eigenschappen ervan. Ik hoop hier een rol in te kunnen spelen. Ik houd me graag bezig met nieuwe materialen en technieken, 3D printen is daar een van. Daarnaast wil ik het project Wearable Solar verder doorontwikkelen, om tot een nog betere integratie van zonnecellen in kleding te komen. [caption id="attachment_806" align="alignnone" width="300"] 3D geprinte schoenen[/caption] Ik werk vanuit mijn fascinatie voor het menselijk lichaam en de relatie tussen mens en omgeving. Ik voel me aangetrokken tot het idee waarbij het lichaam als interface functioneert, daarbij wordt technologie niet extern toegevoegd aan het lichaam, maar komt de technologie vanuit het lichaam. Dit hangt sterk samen met de manier waarop we met devices en machines om ons heen omgaan. WRBL: Wat is de positie van Nederland als het gaat om de ontwikkelingen op het gebied van e-fashion wereldwijd? Pvd: Er zijn relatief veel Nederlandse ontwerpers bezig met wearable technology, vernieuwend materiaalgebruik en  technieken, denk aan Iris van Herpen, Marina Toeters, Anouk Wipprecht en Bart Hess. Ik vind het vooral interessant om te zien hoe ieder op zijn eigen manier bepaalde grenzen onderzoekt en verlegd, niet alleen letterlijk de grenzen van het lichaam, maar ook de grenzen van traditioneel handwerk, computer aided design en daarmee ook de grens tussen analoog en digitaal. Als land doet Nederland het erg goed op het gebied van innovatie en technologie. We hebben weliswaar relatief weinig textielindustrie, maar daarentegen wel heel veel kennis en onderzoeksinstellingen. Dat zal zeker bijdragen aan de ontwikkelingen binnen wearable technologie wereldwijd. Bovendien is het essentieel om het belang van samenwerken in te zien. Het gaat namelijk niet alleen om kleding en textiel, maar om de combinatie hiervan met zowel software- en hardwareontwikkeling. WRBL: Er is momenteel veel aandacht voor gadgets als Google Glass en smartwatches als Pebble en de Galaxy Gear, wellicht is dat een teken dat wearable technology mainstream begint te raken. Wat zijn volgens jou de eerste signalen die erop zouden kunnen duiden dat ook e-fashion opgepikt wordt door een breder publiek? PvD: Een onderzoek van Forrester liet zien dat 12% van de Amerikaanse bevolking een Google Glass zou aanschaffen als de bril nu te koop zou zijn. Dat is in mijn ogen een heel goed signaal! Bovendien verscheen de Google Glass eerder al op de catwalk van Diane von Furstenberg en werd de bril gebruikt in een editorial in Vogue afgelopen maand. De gadgets helpen zeker bij het vergroten van de acceptatie van wearable technology bij een breder publiek. Een andere branche die momenteel hieraan bijdraagt is sportswear. Daar ligt de focus echt op het ontwikkelen van nieuwe materialen met specifieke eigenschappen, het verbeteren van performance en pasvorm. [caption id="attachment_808" align="alignnone" width="300"] Een prototype van de 'solarcoat'[/caption] WRBL: Zijn er ook negatieve aspecten aan e-fashion (denk aan mogelijke inbreuk op privacy)? Welke 'gevaren' zie jij op dit moment? PvD: Ik geloof in technologie en zie de schoonheid in vernieuwing en het vergroten van mogelijkheden. Die vooruitgang is namelijk de enige manier om de ‘problemen’ die we als mensheid zelf creëren op te lossen en ontwikkelingen in goede banen te lijden. Uiteraard is het van belang om goed na te denken over de gevolgen van bepaalde ontwikkelingen. Bijvoorbeeld hoe om te gaan met de gevoelige informatie die voortkomt uit het monitoren van iemands lichamelijke conditie, middels een smart textile. Onze huidige samenleving is vloeibaar en continu aan verandering onderhevig. Ook negatieve ontwikkelingen, denk bijvoorbeeld aan het 3D printen van wapens, vinden hun weg naar de markt. De uidaging is juist hoe we ermee omgaan als maatschappij. Ik denk dat veel mensen een ambivalente relatie me technologie hebben. We zijn onlosmakelijk verbonden met technologie, anderzijds willen we op een paradoxale manier terug naar ‘de natuur’. Technologie representeert de menselijke evolutie. Dat gegeven speelt een belangrijke rol in mijn werk en de manier waarop ik met de negatieve aspecten van e-fashion omga. WRBL: In hoeverre sluit jouw onderzoek aan op het Crafting Wearables project, dat binnenkort van start gaat? PvD: Mijn onderzoek is onderdeel van het interdisciplinaire project Crafting Wearables. Het onderzoeksproject is een samenwerking tussen:

• Radboud Universiteit Nijmegen: prof.dr. Anneke Smelik (projectleider)
• Technische Universiteit Eindhoven: dr. Oscar Tómicó Placencia
• ArtEZ Mode-academie Arnhem: professor José Teunissen

En de volgende private en publieke partners:

• Philips Research, Textielmuseum Tilburg, MODINT, Freedom of Creation, Solar Fiber, Inntex, Xsens

Onderzoekers:

• Promovenda bij RU: Lianne Toussaint MA
• Promovenda/ontwerpster bij TU/e: Pauline van Dongen
• Vier junior onderzoekers voor eenjarige deelonderzoeken bij TU/e en ArtEZ

Meer informatie: paulinevandongen.nl - coverfoto: Mike Nicolaassen